Page 1 of 22

Төсөл

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬД

ПРОФЕССОР, БАГШ АЖИЛЛУУЛАХ ЖУРАМ

Нэг. Ерөнхий зүйл

1.1. МУИС-д профессор, багш ажиллуулах, багшийн эрх, үүрэг, түүнд тавигдах

шаардлага, багшийн мэргэжлийг дээшлүүлэх, мэдлэг чадварыг үнэлэх, багшийн

албан тушаалын зэрэглэлийг тогтоох, профессор, дэд профессор цол олгох, ажлын

гүйцэтгэлийг үнэлэх үйл ажиллагааг холбогдох хууль тогтоомж, МУИС-ийн

дүрэмд нийцүүлэн зохицуулахад энэхүү журмын зорилго оршино.

1.2. Энэ журмаар зохицуулаагүй бусад асуудлыг Боловсролын тухай хууль, Дээд

боловсролын тухай хууль, Хөдөлмөрийн тухай хууль, МУИС-ийн Хөдөлмөрийн

дотоод журам болон эрх зүйн бусад актаар зохицуулна.

Хоёр. МУИС-ийн профессор, багшид тавих шаардлага

2.1. МУИС-ийн профессор, багш (цаашид багш гэнэ) нь онолын гүнзгий мэдлэгтэй,

оюуны өндөр чадамжтай, мэдлэг, чадвараа дээшлүүлэхийн төлөө байнга

санаачлагатай ажилладаг; эрдэм шинжилгээ, сургалтын ажлыг хослуулан

гүйцэтгэх чадвартай, судалгааны болон заах арга зүй эзэмшсэн; судалгаа,

сургалтын ажилдаа мэдээллийн технологийн ололтыг ашигладаг; залуу үеийг

төлөвшүүлэх, амьдрах ухаанд сургах үйлсэд чин сэтгэлээсээ ханддаг; зөв

төлөвшсөн, судлаачийн ёс зүйг эрхэмлэдэг байна.

2.2. МУИС-ийн бакалаврын түвшинд хичээл заах багш магистраас доошгүй, ахисан

түвшний сургалтанд хичээл заах багш докторын зэрэгтэй байна.

2.3. Бакалаврын түвшний мэргэжлийн хичээл, магистр, докторын хичээл заадаг багш

тодорхой чиглэлээр эрдэм шинжилгээний ажил заавал хийж, гадаадын хоёроос

доошгүй хэлээр мэргэжлийн ном сэтгүүл ашиглах чадвартай байна.

2.4.Гадаадад судалгаа хийх, зочин багшаар ажиллах, мэргэжил дээшлүүлэх,

суралцахаар явахдаа багш сургуультай 3 жилээс илүүгүй хугацаагаар гэрээ хийх

ба багшийн хүсэлт, бүрэлдэхүүн сургуулийн саналыг үндэслэн тухайн багш

докторын сургалтанд суралцаж буй нөхцөлд хугацааг 3 хүртэл жилээр сунгаж

болно. Гэрээний хугацааг хэтрүүлбэл ажилд эргэж орох асуудлыг шинэ багшийн

адил сонгон шалгаруулалтаар шийдвэрлэнэ.

2.5. Үндсэн мэргэжлийн хичээл заадаг багш МУИС-д багшаар томилогдсоноос

хойш 12 жилийн дотор докторын зэрэг хамгаалах шаардлагатай. Докторын зэрэг

хамгаалаагүй боловч бусад бүх болзлыг биелүүлсэн (докторын сургалтын багц

цагийг бүрэн биелүүлсэн) тохиолдолд хөдөлмөрийн гэрээг 1 хүртэл жилээр

сунгаж болно. Тэнхимд тухайн мэргэжлийн багш хүрэлцээгүй, заалгах цаг

хүрэлцээтэй нөхцөлд тэдгээр багшийг холбогдох тэнхим, салбар, бүрэлдэхүүн

сургуулийн саналыг үндэслэн зөвхөн сургалтын цаг биелүүлэх нөхцлөөр

ажиллуулж болох бөгөөд энэ тохиолдолд эрдэм шинжилгээний багц цагийг

сургалтын багц цагаар шилжүүлж гүйцэтгүүлнэ. Энэ шаардлагыг хангаагүй

нөхцөлд хичээлийн жилийн төгсгөлд тухайн багштай байгуулсан хөдөлмөрийн

цуцална.

2.6. Багшийн ажлын нэгдсэн үнэлгээнд хангалтгүй дүн үзүүлж, эрдэм шинжилгээ,

сургалт заах аргын ур чадварын хувьд өсөөгүй, цаашид багшаар ажиллуулах

боломжгүй болохыг бүрэлдэхүүн/салбар сургуулийн эрдмийн зөвлөлөөр

1

Page 2 of 22

хэлэлцэж, нууц санал хураалтаар дийлэнх олонхийн саналаар шийдсэн

тохиолдолд хичээлийн жилийн эцэст тухайн багшийн хөдөлмөрийн гэрээг

цуцалж, ажлаас чөлөөлнө.

2.7. Багшийн тэтгэвэр тогтоолгох насны дээд хязгаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн

дагуу 60 байна.

Гурав. Багшийн эрх

Багш нь Боловсролын тухай хууль, Дээд боловсролын тухай хууль, МУИС-ийн

дүрэмд зааснаас гадна дараах эрхийг эдэлнэ. Үүнд:

3.1.Сургалт явуулахад зайлшгүй шаардагдах материаллаг орчин нөхцөл,

мэдээллээр хангагдах, МУИС-ийн нэрээр, эсвэл МУИС-тай хамтарсан судалгаа

шинжилгээний ажил гүйцэтгэхдээ МУИС-ийн материаллаг орчныг ашиглах;

3.2. Бүтээлийн чөлөө авах, бичиж туурвисан бүтээлээ хэвлэн нийтлүүлэхэд дэмжлэг

авах (бүтээлийн чөлөө авах багш МУИС-д 5-аас доошгүй жил ажилласан байх);

3.3.МУИС-ийн докторантурт суралцахад хамгаалах зардлын 50 хувь хүртэл

хөнгөлөлт эдлэх;

3.4. МУИС-ийн үйл ажиллагааны талаар сургуулийн захиргаанд санал дүгнэлтээ

илэрхийлэх;

3.5. Түр сургалтанд суралцах болон бусад хэлбэрээр мэргэшлээ дээшлүүлэхэд

дэмжлэг авах;

3.6.МУИС-ийн дүрэм, журам, хөгжлийн стратегийн бодлого, төлөвлөгөө

боловсруулах, хэлэлцэх, хэрэгжүүлэх, хяналт тавих бүхий л үйл ажиллагаанд

оролцох, үзэл бодлоо илэрхийлэх;

3.7. Хичээлийн жил бүр хийсэн ажлаа дүгнүүлэн хууль ёсны амралт эдлэх, шагнал

урамшуулал авах (үүнийг тусгай журмаар зохицуулна);

3.8. МУИС, их дээд сургуулийн концорциумаас зарладаг шилдэг багш, шилдэг

судлаачийн уралдаан зэрэгт оролцох, шагналд тодорхойлогдох, шагналыг

дагалдуулдаг урамшуулал авах;

3.9. Судалгааны ажлын нийтлэг чиглэл, сонирхол, хамтарсан эрдэм шинжилгээний

төсөлт ажил хэрэгжүүлэх шаардлагаар нэг багш үндсэн харьяаллын тэнхимээс

гадна өөр бүрэлдэхүүн сургуулийн тэнхимд давхар харьяалалтай байж болно.

Давхар харьяалалтай багшийн сургалтын цагийн ноогдол үндсэн харьяаллын

бүрэлдэхүүн сургууль, тэнхим дээр тооцогдоно;

3.10. Давхар харьяалалтай багш хамтарсан судалгааны ажил хийх, эрдэм

шинжилгээний төсөл хэрэгжүүлэхээс бусад асуудлаар үндсэн харьяаллын

тэнхимдээ ажиллаж, МУИС-ийн төлөөллийн байгууллагад сонгох, сонгогдох

эрхийг эдэлнэ.

3.11.МУИС-д зочин профессороор ажиллаж буй гадаадын харьяат иргэн тус

сургуулийн төлөөллийн байгууллагыг сонгох, сонгогдох үйл ажиллагаанд

оролцохоос бусад эрхийг үндсэн багшийн нэгэн адил эдэлнэ.

3.12.Профессор багш, судлаач нь МУИС-ийн Оюуны өмчийн бодлого, Технологи

дамжуулах журамд заасны дагуу судалгааны үр дүнгээ хамгаалуулах, эзэмших,

эдийн засгийн эргэлтэнд оруулах, роялти орлогоос хувь хүртэх, гарааны компани

үүсгэн байгуулах эрхтэй.

3.13.Профессор, багш, судлаач нь МУИС-ийн барааны тэмдгийг ашиглах журамд

заасны дагуу албан хэрэгцээнд МУИС-ийн нэр, лого, барааны тэмдгийн ашиглах

эрхтэй.

Дөрөв. Багшийн үүрэг

2

Page 3 of 22

Багш нь дээр дурьдсан боловсролын тухай хуулиуд, МУИС-ийн дүрэмд зааснаас

гадна дараах үүргийг хүлээнэ. Үүнд:

4.1. МУИС-ийн дүрэм, журам, тушаал шийдвэрийг биелүүлэх;

4.2. Оюутан суралцагчдад заах хичээлээ онолын өндөр түвшинд чанартай зааж, тэдний

мэдлэгийг бодитой, шударга үнэлэх; бие даасан болон хамтарсан судалгааны

ажил хийх, эрдэм шинжилгээний төсөлт ажил гүйцэтгэх, зөвлөхөөр ажиллах,

оюутан, магистрант, докторантын эрдэм шинжилгээний ажлыг удирдах, зөвлөгөө

өгөх;

4.3. Сургалтын хөтөлбөр, хичээлийн тодорхойлолт боловсруулах; хөтөлбөрийн

хороонд ажиллах, оюутны бие даан суралцах хэрэглэгдэхүүн, ном сурах бичиг,

гарын авлага бичиж хэвлүүлэх; суралцагчийн мэдлэг, чадварыг үнэлэх сорилго

боловсруулах, цахим журнал, багшийн ажлын дэвтрийг тогтмол хөтлөх;

4.4. Өөрийн зааж буй хичээлийн тодорхойлолт, суралцагчдын дүн, хичээл, сургалтын

хэрэглэгдэхүүн болон багшийн зүгээс сургалтын албанд шаардлагатай

мэдээллийг гаргаж өгөх, сургалтын цахим хуудсанд оруулах;

4.5. Оюутныг зөв төлөвшүүлэхэд үлгэрлэн, оюутанд үйлчлэх ажилд идэвхтэй оролцох;

4.6. Бүрэлдэхүүн/салбар сургуулийн захирал, дэд захирал, тэнхимийн эрхлэгч,

хөтөлбөр хариуцсан дэд захиралтай тохиролцсоноор өвчтэй, чөлөөтэй болон

томилолтоор явсан багшийн хичээлийг орлон заах;

4.7. Эрдэм шинжилгээ, сургалтын болон бусад ажлаа тайлагнаж, холбогдох хугацаанд

үнэлүүлэх; мэдлэг боловсролоо дээшлүүлэх талаар санаачлагатай ажиллаж,

өөрийн мэргэжлийн салбарт гарсан шинжлэх ухааны шинэ нээлт, ололт

амжилттай байнга танилцаж зааж буй хичээлдээ байнга тусгадаг байх;

4.8. Бусад багш нарын мэдлэг боловсролыг дээшлүүлэх үйл ажиллагааг дэмжих, ажлыг

үнэлэхэд оролцох; их сургуулийн нийгэмд гүйцэтгэх үүргийн дагуу төрөл бүрийн

түр сургалт, сурталчилгаа явуулахад оролцох буюу зохион байгуулах;

4.9. Удирдлагын зүгээс даалгасан ажил үүргийг эрхэлж буй ажил албан тушаалын

хүрээнд биелүүлэх, чанарын хяналт шалгалтанд оролцох, үнэлгээний, багшлах,

судалгаа шинжилгээний болон нийгмийн чиг үүрэгтэй холбоотой асуудал

боловсруулах ажлын хэсэгт орж ажиллах;

4.10. Ажлын цагаа үндсэн үүрэгт ажлаа зохих ёсоор гүйцэтгэхэд бүрэн зарцуулах,

МУИС-ийн ашиг сонирхолд үл нийцэх буюу багшийн үүрэгт ажлаа гүйцэтгэхэд

саад болох аливаа давхар ажил хийхгүй байх; МУИС-д хөдөлмөрийн гэрээгээр

үндсэн багшаар ажиллаж буй багш МУИС-ийн харьяаллаас өөр байгууллагад

үндсэн ажилтнаар ажиллахгүй байх; хэрэв нэмэлт ажил хийхийг хүсвэл

бүрэлдэхүүн сургуулийн захиралд мэдэгдэж албан ёсоор зөвшөөрөл авах

(зөвшөөрлийг МУИС-ийн өмнө багшийн зүгээс хүлээсэн үүргээ биелүүлэхэд

саад болохгүй нөхцөлд олгоно, зөрчсөн тохиолдолд холбогдох журмын дагуу

хариуцлага хүлээлгэнэ);

4.11. “МУИС-ийн багш, ажилтны ажлын нэгдсэн үнэлгээний журам”-аар тогтоосон

хугацаанд өөрийн үнэлгээний тайлан бичиж, аттестатчилалд хамрагдах.

Тав. МУИС-д шинээр багш авах

5.1. Энэ журмын 2 дугаар бүлэгт заасан МУИС-ийн багшид тавигдах шаардлагыг

хангасан иргэнийг багшаар авч ажиллуулна.

5.2. Багшийн сонгон шалгаруулалтыг хичээлийн жилд 1-2 удаа, дараагийн улирлын

хичээл эхлэхээс өмнө зохион байгуулна. МУИС-д багшийг дараах 2 хэлбэрээр авч

ажиллуулна. Үүнд:

3